“Αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου και ερώ αυτώ, πάτερ ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου”.

Η περιπέτεια του άσωτου υιού, ο οποίος όμως στο τέλος αποτόλμησε την μεγάλη ανάβαση μέσω της οποίας κατέκτησε τη σωτηρία, μάς δίνει τη δυνατότητα να αποκομίσουμε πνευματικά μηνύματα, ως οδοδείκτες μιας πορείας που μπορεί να μας ανεβάσει και εμάς στην αγκαλιά του Ουράνιου Πατέρα.

Η πτώση

Ο μικρός υιός της παραβολής έτρεφε τη ψευδαίσθηση ότι θα μπορούσε να μπει σε τροχιά ελευθερίας με την απομάκρυνσή του από την αγάπη του πατέρα του, η οποία τον περιέβαλλε τόσο στοργικά αλλά και σωτήρια.

Εκείνο που δεν μπορούσε να κατανοήσει ήταν ότι ο δρόμος που επέλεξε να ακολουθήσει υπό το βάρος πρόσκαιρων συναισθηματικών φορτίσεων και νεανικών ενθουσιασμών, ουσιαστικά δεν οδηγούσε στην ελευθερία και στη χειραφέτηση που επεδίωκε, αλλά στην πιο οδυνηρή και εξευτελιστική μορφή σκλαβιάς. Κάτι που πρέπει ιδιαίτερα να προσέξουμε είναι ότι στην πραγματικότητα, χωρίς ίσως ο ίδιος να το αντιληφθεί, έδωσε σημασία όχι στην ουσία που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο ως εικόνα του Θεού, αλλά στην περιουσία που συνδέεται με υλικά αγαθά και πρόσκαιρες επισφαλείς απολαύσεις. Εισήλθε σε οσμώσεις θανάτου, αλλά και σκλαβιάς με τις επιλογές που έκανε και σύμφωνα με τη διήγηση του Κυρίου μας εξέπεσε στο έσχατο σημείο κατάντιας: “Και επεθύμει γεμίσαι την κοιλίαν αυτού από των κερατίων ων ήσθιον οι χοίροι, και ουδείς εδίδου αυτώ”.

Η σωτήρια ανάβαση

Το σημείο όμως που θα πρέπει να προσέξουμε ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν είναι η πορεία του νέου προς την καταστροφή αλλά οι πνευματικές αντοχές που ενεργοποίησε στην ύπαρξή του για να ακολουθήσει το δρόμο της σωτήριας επιστροφής. Αυτό στη γλώσσα της Εκκλησίας ονομάζεται μετάνοια με όλο το πνευματικό βάθος που μπορεί να τη διακρίνει. Φανερώνει πραγματικά μεγαλείο ψυχής που επισκιάζει το έρεβος της αμαρτίας, η δυνατότητα να αναφωνεί κάποιος, όπως ο άσωτος της παραβολής «αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου και ερώ αυτώ, πάτερ ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου» . Έτσι, ο νέος εκείνος με την ενέργειά του που βιώνεται στη δυναμική και την προοπτική των οριζόντων που διανοίγει η μετάνοια, δίνει τα πιο ισχυρά μηνύματα ως προς την πορεία που πρέπει να ακολουθούμε στην καθημερινή μας ζωή. Και πραγματικά, η δύναμη της μετάνοιας δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να σηκώνεται μετά από κάθε πτώση του και όχι μόνο να στέκεται όρθιος αλλά και να ακολουθεί μια πορεία ανάβασης προς τον ουρανό. Η πατερική σκέψη καταθέτει σαφώς ότι η σωτηρία του ανθρώπου περνά μέσα από το δρόμο της μετάνοιας, όπως αποδεικνύει το παράδειγμα του ασώτου. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που επισημαίνεται ότι η Εκκλησία που είναι το Σώμα του Χριστού παρατεινόμενο στους αιώνες, δεν είναι χώρος των τελείων ­ αλλά των μετανοούντων. Άλλωστε ουδείς αναμάρτητος.

Αγαπητοί αδελφοί, η μετάνοια είναι η δωρεά που προσφέρει η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο για να επιζητεί κάθε ώρα και στιγμή τη Χάρη Του. Είναι ακόμα το στάδιο που μπορεί να ακολουθήσει ο άνθρωπος στη ζωή του για να μπορεί να είναι βέβαιος ότι βρίσκεται στη χαρά του Κυρίου. Το “αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου” συνιστά το πιο μεγάλο τόλμημα που μπορούμε να επιχειρούμε στη ζωή μας.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.