Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός μιλάει για την Πολιτική Διακονία T1


π.Θεόδωρος Ζήσης - Ο Άγ. Γρηγόριος Παλαμάς για τον Πάπα και οι φιλοπαπικοί των ημερών μας.

ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Όρθρου φανέντος τοις βροτοίς σελασφόρου, νυν εξ ερήμου, προς ροάς Ιορδάνου Άναξ υπέσχες, Ηλίου σον αυχένα, Χώρου ζοφώδους, τον γενάρχην αρπάσαι, Ρύπου δε παντός, εκκαθάραι την Κτίσιν.

Ερμηνεία.


Με πολλά και διάφορα ονόματα ονομάζεται ο Βαπτιστής Ιωάννης δια το αξίωμα της Προδρομικής του μεγαλειότητος· φωνή του Λόγου, λύχνος του Φωτός, φίλος του Νυμφίου, στρατιώτης του Βασιλέως· καθώς και εδώ όρθρος Ηλίου και ημέρας από τον Μελωδόν ονομάζεται, και τούτο πολλά οικείως και προσφυώς· καθώς γαρ ο όρθρος είναι μέσον νυκτός και ημέρας, της μεν νυκτός παυομένης, της δε ημέρας αρχομένης ήδη και υπολαμπούσης· ούτω και ο Πρόδρομος είναι μέσον των δύο Διαθηκών της Παλαιάς της νυκτερινής και εν γράμματι, και της Νέας της ημεροφαούς και εν Πνεύματι. Και η μεν Παλαιά παύει ήδη και λύεται, η δε Νέα άρχεται να αυξάνη. Δια τούτο λοιπόν δικαίως ο Βαπτιστής συγκρίνεται με τον όρθρον, διότι είναι μέσος του Νόμου και της Χάριτος. Και επειδή τρία είναι τα Βαπτίσματα, πρώτον, κατά την τάξιν, το νομικόν και τυπικόν και ατελέστατον, το οποίον ο Μωϋσής εβάπτισε πρότερον εν τη νεφέλη και εν τη θαλάσση, και ύστερον εν τω ύδατι τω μεμιγμένω με την στάκτην της δαμάλεως· δεύτερον, το του Ιωάννου το μεσαίον· τρίτον το Βάπτισμα του Χριστού το τελειώτερον και εν Πνεύματι· δια τούτο το μεν νομικόν συγκρίνεται με την νύκτα, ως σκιώδες και σωματικήν έχον την κάθαρσιν, το δε του Χριστού συγκρίνεται με την ημέραν την καθαράν· καθότι κάμνει ημάς τους βαπτιζομένους να περιπατούμεν ως εν ημέρα ευσχημόνως, κατά τον Απ. Παύλον, το δε του Ιωάννου Βάπτισμα συγκρίνεται με τον όρθρον· καθότι του μεν Βαπτίσματος του Χριστού είναι σκοτεινότερον, του δε νομικού φωτεινότερον. Δια τούτο ο Μελωδός παρομοιάζων τον Βαπτιστήν με τον όρθρον λέγει· τώρα όταν εφάνη εις τους ανθρώπους ο σελασφόρος όρθρος (ο Πρόδρομος) εξελθών από την έρημον εις τα ρείθρα του Ιορδάνου· τότε συ, Χριστέ Βασιλεύ του Ηλίου και πάντων των ορατών και αοράτων κτισμάτων, υπέκλινας τον άχραντον αυχένα σου εις τον Πρόδρομον Ιωάννην και εβαπτίσθης. Δια ποίον τέλος; Ίνα δια μεν του φωτός της θεότητός σου τραβίξης τον Αδάμ από τον σκοτεινόν τόπον του Άδου, εις τον οποίον ευρίσκετο· δια δε των ρείθρων του Ιορδάνου, καθαρίσης την κτίσιν: ήτοι την φύσιν των ανθρώπων, από κάθε μολυσμόν αμαρτίας.

O Συναξαριστής της ημέρας.

Σάββατο, 14 Φεβρουαρίου 2015

Ψυχοσάββατο. Αυξεντίου του οσίου, Αβραάμ και Μάρωνος των οσίων, Γεωργίου νεομάρτυρος του ράπτου του εκ Μυτιλήνης (1693).

Ὁ Ὅσιος Αὐξέντιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Συρία. Ἔζησε στὴν Κωνσταντινούπολη ἐπὶ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου Β’ τοῦ Μικροῦ (408 – 450 μ.Χ.) καὶ κατεῖχε τὸ ἀξίωμα τοῦ σχολαρίου τοῦ στρατηλάτου.
Ἡ φιλήσυχη καὶ φιλομόναχη διάθεσή του καὶ ἡ ἀγάπη του γιὰ τὸν ἀσκητικὸ βίο, τὸν ὁδήγησε στὸ νὰ γίνει μοναχός. Ἐγκατέλειψε λοιπὸν τὶς τιμὲς καὶ τὰ ἀξιώματά του καὶ ἀποσύρθηκε σὲ ὄρος πετρῶδες τῆς Χαλκηδόνος, τὴν Ὀξεῖα Πέτρα, ὅπου καὶ ἀσκήτευε, ἐνῷ παράλληλα ἀσχολήθηκε μὲ τὴν μελέτη καὶ σπουδὴ τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Τόση δὲ ἦταν ἡ φήμη του γιὰ τὶς σπάνιες ἀρετὲς καὶ τὴν βαθιὰ θεολογικὴ μόρφωσή του, ὥστε προσκλήθηκε στὴν Δ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ποὺ συνεκλήθη τὸ ἔτος 451 στὴν Χαλκηδόνα γιὰ νὰ καταδικάσει τὶς κακοδοξίες τοῦ Εὐτυχοῦς.
Στὸ ἀσκητήριό του καθημερινὰ προσέρχονταν πολλοί, γιὰ νὰ λάβουν τὴν εὐλογία του, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ πολλοὶ πλούσιοι ποὺ τοῦ ἔφερναν τροφὲς καὶ δῶρα.

Ἀλλὰ ἐκεῖνος χρησιμοποιοῦσε γιὰ τὸν ἑαυτό του λίγο ψωμὶ γιὰ τὴ συντήρησή του καὶ κερὶ γιὰ τὸ παρεκκλῆσι του. Τὰ ὑπόλοιπα τὰ διαμοίραζε στοὺς πτωχούς. Ὁ σεβασμὸς πρὸς τὸν Ὅσιο ἔγινε αἰτία νὰ ἱδρυθεῖ στοὺς πρόποδες τοῦ βουνοῦ γυναικεία μονή.
Ὁ Ἅγιος Θεὸς ἀξίωσε τὸν Ἅγιο Αὐξέντιο τοῦ χαρίσματος τῆς θαυματουργίας καὶ ἔτσι ἐπιτέλεσε πολλὰ θαύματα. Ὁ Ὅσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη μεταξὺ τῶν ἐτῶν 470 – 472 μ.Χ. Στὸ Συναξάριον τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀναφέρεται ὅτι τὸ τίμιο λείψανο τοῦ Ἁγίου κατατέθηκε στὸν εὐκτήριο οἶκο τῆς γυναικείας μονῆς ποὺ ἵδρυσε καὶ ἡ ὁποία ὀνομαζόταν Τριχιναρία. Ἡ Σύναξη αὐτοῦ ἐτελεῖτο στὴ μονὴ τοῦ Καλλιστράτου ἐντὸς τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

Του μακαριστού πατέρα Μυτιληναίου, από το 8ο κεφάλαιο του Ιεζεκιήλ: Ειδωλολατρικές εκδηλώσεις του λαού του Κυρίου

Ολόκληρος η Ελλάς φλέγεται από την αμαρτίαν, την αθεϊαν, τον οικουμενισμόν, τον μασσωνισμόν, τας αιρέσεις.

Τριάντα χρόνια προ της πτώσεως του Βυζαντίου, ο μέγας μοναχός της Μονής του Στουδίου Ιωσήφ ο Βρυέννιος, εκήρυττεν εις το παλάτι και εις τον κόσμον ότι η υποδούλωσις εις τους Τούρκους είναι αναπόφευκτος δια τον αμαρτωλόν βίον των Βυζαντινών, από του Βασιλέως και του Πατριάρχου μέχρι του τελευταίου πολίτου και του εσχάτου Μοναχού. Και το Βυζάντιον έπεσε και υπεδουλώθη 400 χρόνια. Και αι οιμωγαί υψώθησαν μέχρις ουρανού… Έδωκεν ο Θεός και ηλευθερώθημεν. Αλλά πάλιν η αμαρτία κατέκλυσε παν το Ελληνικόν και εφθάσαμεν σήμερον εις το απελπιστικώτερον αδιέξοδον, που εγνώρισε ποτέ ο Ελληνισμός, και κατηντήσαμεν «ονειδισμός και χλευασμός τοις κύκλω ημών». Και διατί όλα αυτά; Διατί αι συνεχιζόμεναι συμφοραί του Έθνους; Δια να συνέλθωμεν από την αμαρτωλόν νάρκην, άρχοντες και αρχόμενοι, Επίσκοποι και Μοναχοί. Διότι η αμαρτία επλεόνασεν. Η αποστασία από τον Θεόν καθίσταται γενική. Οι Ιεράρχαι μας ερωτοτροπούν με τους αιρετικούς από μίαν κακώς εννοουμένην αγάπην και από την φενάκην ότι θα μας βοηθήσουν οι Παπικοί. Ολόκληρος η Ελλάς φλέγεται από την αμαρτίαν, την αθεϊαν, τον οικουμενισμόν, τον μασσωνισμόν, τας αιρέσεις. Πως λοιπόν αυτός ο δυστυχής λαός θα ίδη ειρήνην και ευτυχίαν; Και πώς να μη έρχεται η οργή του Θεού; Εάν θα ημπορούσαμεν να ίδωμεν με πνευματικά μάτια τους εξωτερικώς λαμπρούς φαινομένους Χριστιανούς μας, δεν θα εβλέπαμεν ειμή αθλίους, ρακενδύτους και καταπληγωμένας ψυχάς από την αμαρτίαν, την απιστίαν και τας αιρέσεις. Θα εβλέπαμεν ανθρώπους δίχως πνεύμα. Και ο πρώτος δι΄ ύδατος κατακλυσμός εγένετο με το αιτιολογικόν: «δια το είναι αυτούς σάρκας». Ας φοβηθώμεν τον δεύτερον κατακλυσμόν, τον δια πυρός, ως λέγει ο Απόστολος Πέτρος, κατά τον οποίον «ουρανοί πυρούμενοι λυθήσονται και στοιχεία καυσούμενα τήκεται!»….

Ἀνεκπλήρωτα ὁράματα

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση
Ο Άνθρωπος θέλει νά ἐπιστρέφει στό γενέθλιο τόπο του, ἀλλά καί στά μέρη ὅπου ἐργάστηκε. Θέλει νά γυρίσει πίσω στό παρελθόν του, ἔστω γιά λίγες μέρες ἤ καί ὧρες ἀκόμα. Θέλει νά ἀναπολήσει καλύτερες ἐποχές, ἀλλά ὄχι σπάνια καί χειρότερες. Ἡ σημερινή ὅμως εἰκόνα, μετά ἀπό πολυετῆ ἀποδημία, δέν εἶναιἴδια μέ ἐκείνη πού θυμᾶται. Δέν βρίσκει αὐτό πούθέλει, τό γνωστό καί μερικῶς ἐξιδανικευμένο. Οἱ δραστηριότητες τῶν νεωτέρων ἔχουν ἀλλάξει τά πράγματα, ἔχουν ἐκσυχρονίσει τίς οἰκοδομές καί ἔχουν ἐξωραΐσει τούς κοινούς χώρους, ὅπως εἶναι οἱ πλατεῖες μέ τά πλατάνια καί οἱ δρόμοι. Ἐκεῖνα πού διατηροῦν σέ μεγάλο βαθμό τό χρῶμα τους εἶναι οἱ κεντρικοί ναοί καί τά ἐξωκκλήσια.

Πορεία με επίγνωσιν -- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Το χτυποκάρδι της προ Χριστού εποχής αποτυπωμένο στα ιερά κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης συνοψίζεται στην προφητική διαβεβαίωση «έρχεται ο Λυτρωτής»! Και η αγία μας Εκκλησία, καθώς μάς χειραγωγεί προς την φάτνη της Βηθλεέμ, φέρνει στ΄ αυτιά μας αυτή τη διαβεβαίωση, που ανοίγει δρόμο για την υποδοχή του Λυτρωτή στην καρδιά μας. Η τριάδα των προφητών, που μας εισάγει στο Δεκέμβριο μήνα, γίνεται μία πρόκληση, για το πιστό, αλλά και για τον κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο να προβληματισθεί σχετικά με το πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Μνήμη Ναούμ του προφήτου, αναγγέλλει το Συναξάριο της 1ης Δεκεμβρίου, για να ακολουθήσει την επομένη η μνήμη του Αββακούμ και την 3η του Σοφονία. Ανήκουν και οι τρείς στην ομάδα των δώδεκα προφητών, που ονομάζονται «μικροί», όχι διότι είναι μικροί σε αξία, αλλά διότι έχουν μικρή έκταση τα βιβλία, που αυτοί συνέγραψαν. Φωτισμένοι από το Πνεύμα του Θεού οι άγιοι αυτοί άνθρωποι, βυθίζουν το βλέμμα τους πέρα από τη σύγχρονή τους πραγματικότητα, την οποία άριστα κατέχουν και ζωντανά περιγράφουν, στην αιώνια πραγματικότητα του Θεού. Και – τι θαύμα! – μέσα στη μικρή έκταση των προφητειών τους ξεδιπλώνουν το μεγάλο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου κι αποκαλύπτουν στην ανθρωπότητα πολύτιμα μυστικά για την αναγνώριση και προσέγγιση του Σωτήρα.

Επιστολή προς την Ιερά Κοινότητα Αγίου Όρους 10/2/2015

Ἀνάβυσσος 10/2/2015

Πρὸς τὴν Ἱερὰ Κοινότητα Ἁγίου Ὄρους Ἄθω Σεβαστοὶ Πατέρες,
Στὴν διαδικτυακὴ κοινότητα «Ρωμαίϊκό Ὁδοιπορικὸ», διάβασα τὴν ἐπιστολή ποὺ στείλατε πρὸς τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη στὶς 31-12-2014, στὴν ὁποία ἀναφέρετε συγκεκριμένα ὅτι «….δυσκολευόμεθα νὰ κατανοήσωμεν τὰ διατρέξαντα κατὰ τὰς ἑορτίους ἡμέρας ἐπὶ τῇ μνήμῃ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, τοῦ Πατριάρχου ἡμῶν, κατ’ αὐτὴν τὴν ἱερωτάτην στιγμὴν τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς, ἐξελθόντος ἐκ τοῦ ἱεροῦ βήματος διὰ νὰ δώσῃ λειτουργικὸν ἀσπασμὸν εἰς τὸν ἐνδεδυμένον τὸ ὠμόφορον Πάπαν Ρώμης, ὅστις καὶ ἐν συνεχείᾳ ἀπήγγειλε τὴν Κυριακὴν προσευχήν!.......». Στὴν συνέχεια, μὲ ἕνα γλαφυρὸ καὶ δουλοπρεπὲς ὕφος «προσπαθήσατε» νὰ τοῦ ἐφιστήσετε τὴν προσοχή, γιατὶ ἡ στάση του σκανδαλίζει τοὺς ἀδελφοὺς Πατέρες καὶ τὸ ποίμνιο!
Ὡς ὀρθόδοξος κληρικὸς, ποὺ θέλει νὰ τιμᾶ τὰ ράσα ποὺ φοράει, ἔχω τὴν ὑποχρέωση νὰ σᾶς πῶ τὰ ἐξῆς:
Ἔχετε τὴν ἐντύπωση ὅτι μὲ αὐτὴν τὴν ἐπιστολὴ, ἐλέγξατε τὸν Πατριάρχη γιὰ τὴν στάση του; Ποιοὺς νομίζετε ὅτι κοροϊδεύετε; Γιὰ πόσο ἀνεγκέφαλους μᾶς περνάτε; Ἤ θέλετε νὰ μᾶς πεῖτε ὅτι, τὸ μόνο πού σᾶς φάνηκε περίεργο ἦταν αὐτὴ ἡ στιγμὴ τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς, κατὰ τὴν Θεία Λειτουργία στὸ Φανάρι; Ἡ πολύχρονη πορεία τοῦ Πατριάρχη πρὸς τὸν Οἰκουμενισμὸ καὶ οἱ συμπροσευχὲς του μὲ αἱρετικοὺς καὶ ἀλλόθρησκους, στὸ Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν, δὲν σᾶς προβλημάτισαν;
Τὶς φωτογραφίες, ποὺ ὑπάρχουν μέσα στὴν ὁμολογιακὴ ἔκδοση ποὺ συνέταξαν οἱ ἀγωνιστές Ἁγιορεῖτες Πατέρες καὶ ποὺ μιλᾶνε ἀπὸ μόνες τους, δὲν τὶς εἴδατε; Τὶς οἰκουμενιστικές καὶ ἀντορθόδοξες θέσεις ποὺ διακηρύττει ὁ Πατριάρχης, δὲν τὶς διαβάσατε; Θεωρεῖτε ὅτι αὐτὴν τὴν ἀντίδραση περίμεναν ἀπὸ ἐσᾶς, οἱ Ἁγιορεῖτες Μοναχοὶ ποὺ πραγματικὰ ἀγωνίζονται, κατὰ τῶν οἰκουμενιστικῶν κινήσεων τοῦ Πατριάρχη; Ἀσφαλῶς θὰ περίμεναν νὰ κρατήσετε τὴ στάση ποὺ κράτησαν οἱ προκάτοχοί σας Πατέρες πρὶν πενήντα χρόνια, προχωρώντας στὴν διακοπὴ μνημοσύνου, ὅπως ἐπιβάλλει ἡ διαχρονικὴ ὁμολογιακὴ μαρτυρία τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Ἀντίθετα, ἡ πρωτοφανὴς αὐτὴ στάση σας δηλώνει μεταπατερικὸ φρόνημα, ποὺ κατ’ἐπέκταση εἶναι αἱρετικὸ.
Εἰλικρινὰ, δὲν μπορῶ νὰ πιστέψω ὅτι αὐτὴ ἡ ἐπιστολὴ ποὺ διάβασα ἦταν ἀπὸ Ἁγιορεῖτες Πατέρες. Καλύτερα νὰ μὴν γράφατε τίποτε καὶ νὰ σιωπούσατε, γιατὶ λιγότερο θὰ μᾶς ἐξοργίζατε. Ἐπειδὴ γνωρίζω ἐκ τῶν ἔσῳ, σᾶς πληροφορῶ ὅτι πολὺ σύντομα θὰ ὑπάρξουν κι ἄλλες ἐπιστολές διαμαρτυρίας ἀπὸ Ἁγιορεῖτες Μοναχούς, γιατὶ ἐσεῖς δὲν ἐκφράζετε τὴν πλειοψηφία τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀλλὰ τὴν μειοψηφία.
Κλείνοντας θὰ σᾶς πρότεινα, στὶς λειτουργίες ποὺ τελεῖτε, τὴν στιγμὴ ποὺ βγαίνει ὁ Ἱερέας μὲ τὸ Ἅγιο Ποτήριο ἀντὶ νὰ λέει «Μετὰ φόβου Θεού, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε», νὰ τὸ ἀλλάξετε καὶ νὰ λέει «Μετά φόβου Βαρθολομαίου, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε».
Γιατὶ ἐσεῖς μὲ τὶς πράξεις σας, δείχνετε νὰ φοβεῖστε τὸν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο περισσότερο, παρὰ τὸν Θεὸ. Ντροπὴ καὶ αἶσχος. 
Δὲν θὰ συνεχίσω ἄλλο, γιατὶ θὰ ἀναγκαστῶ νὰ πῶ πιό σκληρά λόγια καὶ δὲν θὰ τὸ ἤθελα. Αὐτὸ ποὺ ἔχω μόνο νὰ πῶ, εἶναι ὅτι τὸ ποίμνιο ἔχει ἀρχίσει νὰ ἀγανακτεῖ μὲ τὴν στάση σας καὶ δὲν ξέρω ποιὰ θὰ εἶναι ἡ κατάληξη. Εὔχομαι νὰ μετανοήσετε καὶ νὰ ἀλλάξετε πορεία, ὥστε νὰ συνταχθεῖτε μὲ τοὺς πραγματικούς ὁμολογητές καὶ ἀγωνιστές Πατέρες τοῦ Ἁγίου Ὅρους κι ὄχι νὰ τοὺς πολεμᾶτε.
Ὁ Θεὸς νὰ ἐλεήσει ἐσᾶς καὶ ἐμᾶς.

Μὲ ἀγάπη Χριστοῦ,
π. Κωνσταντῖνος Σκόδρας.
 
Σημείωση: Ἡ παροῦσα ἐπιστολὴ κοινοποιήθηκε στὴν Ἱερὰ Κοινότητα Ἁγίου Ὄρους.

***

 Ο ΠΟΛΥΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ άφησε ένα νέο σχόλιο για την ανάρτησή σας: 

π. Κωνσταντίνε κατανοώ την ιερή αγανάκτησή σας, αλλά μην θλίβεσθε, αυτή δυστυχώς είναι η πραγματικότητα και ήδη από καιρού αυτή την πραγματικότητα την έχουμε αντιληφθεί και εκ των πραγμάτων την θεωρούμε ως δεδομένη πλέον κατάσταση. Προσωπικά διαβάζοντας το κείμενο της Ιεράς Κοινότητος μου λύθηκε η απορία, γιατί την έστειλαν ως εμπιστευτικό έγγραφο στο Φανάρι και δεν την κοινοποίησαν άμεσα στον Τύπο. Είναι φανερό, ότι και οι ίδιοι συνειδησιακά ελέγχονταν για την ελλιπή αυτή, δήθεν, ομολογία τους, ίσως και να ντρέπονταν και οι ίδιοι να την δημοσιεύσουν. Αν έστω και έτσι σκέφθηκαν, λέγω εάν, γιατί τίποτε δεν είναι σίγουρο, τότε ίσως να έχουν ακόμη κάποια ελπίδα αληθινής ομολογίας στο μέλλον. Αν όχι, τότε καλύτερα αυτό το κείμενό τους να έμενε για πάντα εμπιστευτικό και μα μην διέρρεε στον Τύπο, γιατί μόνο θλίψη προξένησε σε όσους ακόμη προσβλέπουν στους Αγιορείτες για την υπεράσπιση της Πίστεως.

Η Αγία Γραφή και οι Πατέρες μας: Nα μην έχουμε κοινωνία με τους ετερόφρονες. -- Oι αντιοικουμενιστές πως το εφαρμόζουν, αφού τους μνημονεύουν;.....


Πάντες οι άγιοι Πατέρες ηκολούθησαν την οδόν της καθάρσεως, της ελλάμψεως και της μυστικής ενώσεως με τον Χριστόν.

Το ασκίαστον και άφθαρτον μεγαλείον των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας, συνίσταται εις την δι’ όλους τους αιώνας ισχύουσαν πνευματέμφορον διδασκαλίαν των. «Ο Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας». Η από τον Χριστόν απορρέουσα ζωοποιός Θεολογία ουδέποτε παλαιούται. Ο καταρράκτης της χάριτος δεν σταματά ούτε αλλάσσει ουσίαν. Η αξία των αγίων Πατέρων οφείλεται εις το ότι κατέστησαν εαυτούς δεκτικά δοχεία της χάριτος. Δεν παρέμειναν εις την φυσικήν κατάστασιν, δεν διηκόνησαν τον ορθόν λόγον. Εξηγίασαν την φύσιν, ανήλθον εις το υπέρ φύσιν και μετέσχον του υπερλόγου θείου κόσμου. Εντεύθεν εδίδαξαν τον λόγον της αληθείας. Εκαθάρθησαν, εφωτίσθησαν, ηγιάσθησαν. Δεν ανεζήτησαν την αλήθειαν από τον εαυτόν των, δεν ενεπιστεύθησαν εις τα πλάσματα της διανοίας των. Ανεζήτησαν τον Θεόν δια προσευχής και ταπεινώσεως κατόπιν αγνισμού από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος. Και ο υπέρ φύσιν και υπέρ λόγον Θεός απεκαλύφθη εις αυτούς δι’ ελλάμψεως ακτίστου. Και εθεολόγησαν. Και από το ΕΝ Άγιον Πνεύμα ήντλησαν τας αυτάς αληθείας δια την οικοδομήν της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Ούτως εξηγείται η θαυμαστή ενότης, ήτις διακρίνει την Πατερικήν διδασκαλίαν. Πάντες οι άγιοι Πατέρες ηκολούθησαν την οδόν της καθάρσεως, της ελλάμψεως και της μυστικής ενώσεως με τον Χριστόν.